Etyka i kultura etyczna organizacji jako narzędzie walki z korupcją i nadużyciami

1. Podnoszenie świadomości etycznej i kwalifikacji pracowników:
a) Czym jest etyka w pracy urzędnika? Etyka zawodowa. Znaczenie szerokie i wąskie
b) Etyka a przepisy prawne – wzorzec normatywny a wzorzec etyczny
c) Jak utrzymać etykę w urzędzie na odpowiednio wysokim poziomie?
d) Praca urzędnika jako praca wymagająca stosowania zasad etyki zawodowej
e) Zalety etyki zawodowej w administracji publicznej
f) Infrastruktura etyczna w urzędzie
2. Cel i instrumenty etyki zawodowej
a) Wartości, prawa i obowiązki
b) Normy moralne (narzędzie rozstrzygania sporów)
c) Wzajemne stosunki między ludźmi
d) Powszechna moralność
3. Zasady etyczne i poprawna komunikacja
a) Służebna rola pracy urzędnika
b) Kanon cech tworzących profesjonalnego urzędnika
c) Zachowania nieetyczne i standardy postępowania w sytuacjach nieetycznych
d) Konflikt jako sytuacja etycznie wymagająca. Przykłady sytuacji konfliktowych – jak często prosto rozładować konflikt i trudne rozmowy z pracownikami (nagrody, kary),
e) Jak nas widzą? Jakich urzędników ocenia się jako posiadających wysokie walory etyczne na podstawie współczesnych badań.
f) „Na początek postawmy krzesła” – duże korzyści z prostych gestów
g) Słowa mają wielką moc – używanie praktycznych sformułowań ( „potrzebuję” zamiast „musisz”, sformułowania blokujące i generalizowanie jako nasz wróg „bo wy zawsze”…)
h) Wzmacnianie wśród kadry kierowniczej kompetencji miękkich, wpływających na kształtowanie właściwych postaw i ich promowanie wśród pracowników
i) Obszary, w których szczególnie ważna jest etyka – sygnaliści, korupcja, nadużycia w prawie pracy.

Jak wykazać staranność w walce z nadużyciami?

1. Najnowsze standardy – wytyczne CBA z 2020 r. w zakresie tworzenia i wdrażania efektywnych programów zgodności (compliance) w sektorze publicznym
2. Wytyczne antykorupcyjne dla administracji publicznej w zakresie jednolitych rozwiązań instytucjonalnych oraz zasad postępowania dla urzędników z 2020 r.
3. Istota i formy korupcji w sektorze publicznym. Czynniki wpływające na rozwijanie się korupcji
a) Osoba pełniąca funkcję publiczną a funkcjonariusz publiczny
b) Korzyść majątkowa a osobista, obietnica korzyści
c) Płatna protekcja – handel wpływami
d) Korzyści o małej wartości – przyjęcie bukietu jako przykład kontratypu zwyczaju
e) Podstawowe regulacje antykorupcyjne w Polsce
f) Prawne i pozaprawne konsekwencje korupcji
4. Rządowy Program Przeciwdziałania Korupcji
5. Założenia polityki antykorupcyjnej
6. Konflikt interesów, przykłady i przeciwdziałanie konfliktowi interesów.
7. Identyfikowanie, reakcja i zapobieganie zdarzeniom korupcyjnym w administracji rządowej. Elementy systemu antykorupcyjnego zgodnie z wytycznymi CBA:
a) Zaangażowanie kierownictwa i zintegrowanie zgodności z misją, rola instytucji
b) Ocena ryzyka korupcyjnego
c) Elementy procedury – polityka prezentowa i rejestry korzyści
d) Skuteczna samoocena i monitorowanie zagrożeń korupcyjnych
e) Misja służby publicznej i budowanie jej etosu
f) Zasady zapobiegania zagrożeniu korporacyjnemu
g) Kompetencje i zadania pracowników
h) Monitorowanie i ocena zgodności.
i) Promowanie prawidłowych postaw zgodnie z kodeksem etyki i budowanie świadomości – szkolenia
j) Skuteczna samoocena i postępowanie w incydentach korupcyjnych, sankcje
k) Instytucjonalna kontrola wewnętrzna
l) Zarządzanie ryzykiem korupcji na podstawie wytycznych w normie ISO
m) Zakres polityki antykorupcyjnej (Kodeksu Antykorupcyjnego) – elementy
8. Prawidłowe zachowanie w przypadku wywierania presji korupcyjnej – wytyczne CBA dla urzędników.
a) Sposób postępowania w przypadku zaistnienia ryzyka korupcji
b) Zachowanie podczas próby wręczenia korzyści. O czym koniecznie pamiętać – wytyczne CBA.
c) Postępowanie z informacją o zdarzaniach korupcyjnych – Informowanie przełożonych o podejrzeniu przestępstwa korupcyjnego
d) Kanały zgłaszanie przestępstw korupcyjnych
e) Zawiadamianie organów ścigania
f) Powody zgłaszania korupcji – kiedy obowiązek społeczny a kiedy prawny, ochrona samego siebie, ochrona współpracowników i zasady etyczne