I. Formalnoprawne podstawy realizacji zadań w komórkach organizacyjnych urzędu gminy/miasta odpowiedzialnych za rachunkowość opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
1. Omówienie rangi i znaczenia przepisów prawnych istotnych dla prowadzenia rachunkowości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w urzędzie gminy/miasta, a w szczególności: wybranych przepisów ustaw: ordynacja podatkowa, o rachunkowości, o finansach publicznych, o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz wybrane rozporządzenia wykonawcze).
2. Organizacja pracy komórek księgowości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w urzędzie gminy z uwzględnieniem katalogu zadań określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 października 2010 r. w sprawie zasad rachunkowości oraz planów kont dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. 208 poz.1375) ze zmianami.
3. Powierzenie zadań i odpowiedzialności pracownikom księgowości opłat „śmieciowych” z uwzględnieniem przepisów ustawy o finansach publicznych i ustawy o rachunkowości (odpowiedzialność za prowadzenie ksiąg rachunkowych, kto zgodnie z obowiązującymi przepisami może powierzyć odpowiedzialność za prowadzenie ksiąg rachunkowych urzędu).
II. Omówienie wybranych przepisów i definicji z ustawy Ordynacja podatkowa i ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, istotnych w zakresie rachunkowości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w urzędzie gminy/miasta.
1.Pojęcie obowiązku podatkowego, zobowiązania podatkowego oraz zaległości podatkowej i nadpłaty podatkowej w przypadku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
2. Stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej do należności z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
3. Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi jako należność powstająca z mocy prawa – jak rozumieć to w praktyce (przykłady: jak i od kiedy liczyć odsetki w przypadku braku deklaracji, deklaracja złożona po terminie, deklaracja nieprawidłowa, decyzja określająca, zawiadomienie o wysokości opłaty doręczone po upływie terminu płatności).
4. Najczęściej występujące błędy w zakresie dokonywania przypisów i odpisów (w jakim terminie przypisać należność wynikającą z deklaracji, z decyzji, z zawiadomienia? Przypis a niedoręczona decyzja, decyzja na zmarłego podatnika. Kiedy i na jakiej podstawie odpisać przedawnioną opłatę?)
5. Terminy płatności, a powstanie zaległości podatkowych.
6. Wygaszenie zobowiązań w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi poprzez zapłatę, przedawnienie, umorzenie zaległości, zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań, bieżących zobowiązań oraz zaległości.
7. Obowiązki w zakresie zarachowania wpłaty dokonywanej na poczet zaległości (zarachowanie na koszty upomnienia, odsetki, opłatę prolongacyjną, czy zawsze należy zarachować wpłatę zgodnie z dyspozycją podatnika? Kiedy po zmianie przepisów ordynacji podatkowej od 1 września 2023r. musi być wydane postanowienie o zarachowaniu wpłaty?).
8. Doręczanie postanowień o zarachowaniu wpłaty (jakie mogą być skutki niedoręczenia lub nieprawidłowego doręczenia postanowienia o zarachowaniu wpłaty?).
9. Omówienie przepisów Ordynacji podatkowej (art. 62) w zakresie zarachowania wpłaty.
10. Likwidacja postanowień o zarachowaniu wpłaty (W jakich przypadkach postanowienia będą jednak wydawane?)
11. Sposoby płatności opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (Kto może płacić gotówką? Które podmioty muszą dokonywać płatności z rachunku bankowego? Czy i na jakich warunkach można płacić opłatę kartą płatniczą? Czy osoba nie będąca podatnikiem może zapłacić za podatnika?)
12.Specyfika przedawnienia zobowiązań a opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi (rozróżnienie pojęć: „przedawnienie zobowiązania podatkowego” i „przedawnienie prawa do wymiaru zobowiązania podatkowego”).
13. Przedawnienie, przerwanie i zawieszenia biegu terminu zobowiązań w opłatach za gospodarowanie odpadami komunalnymi (kiedy i jak należy liczyć 5-cio letni termin przedawnienia?, jak liczyć terminy przedawnienia w przypadku odroczenia lub rozłożenia na raty?, czy umorzenie postępowania egzekucyjnego przez organ egzekucyjny przerywa bieg przedawnienia?)
14. Jak liczyć termin przedawnienia w przypadku zastosowania środka egzekucyjnego a jak w przypadku wniesienia skargi do sądu? (pojęcie tzw. skutecznego i nieskutecznego środka egzekucyjnego).
15. Konsekwencje prawne zobowiązań zabezpieczonych hipoteką.
III. Powstanie nadpłaty w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi i sposoby postępowania z nadpłatą.
1. Definicja nadpłaty wg Ordynacji podatkowej (momenty powstania nadpłaty, czy nadpłata musi być zawsze określona decyzją?, czy mamy do czynienia z nadpłatą podatkową w przypadku pomyłkowej wpłaty do organu podatkowego np. raty kredytu przez osobę nie będącą podatnikiem?, kto powinien wydać decyzję w sprawie nadpłaty – wymiar czy księgowość?).
2. Czy nadpłata musi być zwrócona podatnikowi czy innej osobie, która dokonała wpłaty za podatnika?
3. Zasady zaliczania i zwrotu nadpłaty (jak postępować z nadpłatami do wysokości kosztów upomnienia?, czy można zaliczyć nadpłatę na koszty upomnienia?, czy można zaliczyć nadpłatę na poczet przyszłych zobowiązań? Czy nadpłatę w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi można zarachować na inne podatki lub zaległość cywilnoprawną?).
4. Jak poinformować podatnika o zarachowaniu nadpłaty wobec likwidacji obowiązku wydawania postanowienia o zarachowaniu nadpłaty?
5. Zwrot nadpłaty na rachunek bankowy, przekazem pocztowym, w kasie (terminy zwrotu nadpłaty, zwrot nadpłaty z odsetkami).
6. Postępowania z nadpłatami po śmierci podatnika ( czy podlegają dziedziczeniu i kiedy mogą być zwrócone?).
IV. Wybrane obowiązki pracowników komórek księgowości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi urzędu gminy/miasta w zakresie obowiązków informacyjnych wobec organu egzekucyjnego.
1.Obowiązki informacyjne wierzyciela określone w art. 32aa ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (m.in. informacja o wpłacie, informacja o rozłożeniu zaległości na raty, informacja o korekcie deklaracji) .
2. Jakie mogą być konsekwencje nieprzekazania lub nieterminowego przekazania informacji do organu egzekucyjnego np. o wpłacie zaległości objętej tytułem wykonawczym do wierzyciela?
3. W jaki sposób niedopełnienie obowiązków informacyjnych przez wierzyciela przyczynić może się do obciążenia go kosztami egzekucyjnymi?
4. Czy zobowiązany może dochodzić odszkodowania od wierzyciela za szkody wyrządzone wskutek niezgodnego z przepisami prawa prowadzenia egzekucji administracyjnej (czy fakt niepoinformowania organu egzekucyjnego o wpłacie zaległości objętej tytułem wykonawczym może być oceniony jako odpowiedzialność wierzyciela za niezgodne z przepisami prowadzenie egzekucji)?
5. Czy księgowość – z pozycji wierzyciela – musi informować organ egzekucyjny o każdym przypadku przedawnienia zaległości objętej tytułem wykonawczym?
6. Specyfika i zasady przedawnienia kosztów upomnienia powstałych przed i po 20 lutego 2021r. – omówienie przepisów przejściowych, przykłady wyliczania terminów przedawnienia.
7. Najnowsze zmiany ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w zakresie przedawnienia kosztów upomnienia (kiedy zmienione przepisy wejdą w życie? Co z przedawnieniem kosztów upomnienia wynikających z dotychczasowych upomnień?)
8. Czy informacje, o których mowa w art. 32aa ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji muszą być przekazywane do organu egzekucyjnego elektronicznie czy w wersji papierowej?
9. Nowy elektroniczny wzór zawiadomienia (e-ZW) wierzyciela do organu egzekucyjnego? (Jak wypełnić e-ZW?, kto i jakim podpisem podpisuje? Upoważnienie do działania w imieniu wierzyciela – najnowsze orzecznictwo)
10. W jakiej formie (elektronicznej czy papierowej) należy występować z zapytaniami do organu egzekucyjnego w sprawie np. zastosowania środka egzekucyjnego, przerywającego bieg przedawnienia?